Το κληρονομητήριο είναι πιστοποιητικό που εκδίδεται από το Δικαστήριο της κληρονομιάς (πλέον το Μονομελές Πρωτοδικείο, στην περιφέρεια του οποίου ο κληρονομούμενος είχε, κατά τον χρόνο του θανάτου του, την κατοικία ή τη διαμονή του), με το οποίο τεκμαίρεται μαχητά έναντι όλων ότι ο αναγραφόμενος σε αυτό ως κληρονόμος ή κληροδόχος ή καταπιστευματοδόχος κ.λπ. έχει πράγματι το αναγραφόμενο σε αυτό κληρονομικό δικαίωμα και ότι δεν υπάρχουν στο δικαίωμα αυτό άλλοι περιορισμοί εκτός από όσους αναγράφονται στο κληρονομητήριο.
Η θεμελιώδης αξία του κληρονομητηρίου έγκειται στη δημόσια πίστη που αυτό παρέχει, όπου κατά πλάσμα δικαίου οι δικαιοπραξίες ή οι δικαστικές πράξεις όποιου κατονομάζεται στο κληρονομητήριο ως κληρονόμος ή κληροδόχος ή καταπιστευματοδόχος κ.λπ. παραμένουν ισχυρές, ακόμη και αν αυτό αποδειχθεί ανακριβές, αρκεί α) να είναι ενεργό το κληρονομητήριο και β) να είναι καλόπιστος ο τρίτος συναλλασσόμενος, η καλή πίστη του οποίου πάντως τεκμαίρεται.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Το τεκμήριο του κληρονομητηρίου δεν καλύπτει άλλα στοιχεία πέρα από αυτά που προαναφέρθηκαν, δεν καλύπτει για παράδειγμα το κύρος της διαθήκης ή την ύπαρξη του δικαιώματος του κληρονομούμενου (αν για παράδειγμα ο κληρονομούμενος ήταν πράγματι ο κύριος του ακινήτου) και μπορεί να ανακληθεί ή να κηρυχθεί ανίσχυρο, αν συντρέξουν οι προϋποθέσεις γι αυτό (για παράδειγμα αναγράφονται κληρονόμοι από διαθήκη που αργότερα ακυρώθηκε, αναγράφεται κληρονόμος που στη συνέχεια κηρύχθηκε ανάξιος, αναγράφονται εξ αδιαθέτου κληρονόμοι ενώ αργότερα βρέθηκε διαθήκη κ.λπ).
Απαραίτητα δικαιολογητικά
Τα απαραίτητα δικαιολογητικά που πρέπει να έχει κάποιος στην κατοχή του, προκειμένου να αιτηθεί την έκδοση κληρονομητηρίου είναι τα κάτωθι:
- Ληξιαρχική Πράξη θανάτου
- Πρόσφατο πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών
- Πρόσφατο πιστοποιητικό μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης, αν υπάρχει διαθήκη
- Πρόσφατο πιστοποιητικό μη δημοσίευσης καμίας διαθήκης, αν δεν υπάρχει διαθήκη
- Πρακτικό δημοσίευσης διαθήκης, αν υπάρχει διαθήκη
- Πράξη κήρυξης κυρίας της ιδιόγραφης διαθήκης
- Πρόσφατο πιστοποιητικό μη αποποίησης κληρονομιάς
- Πρόσφατο πιστοποιητικό μη προσβολής του κληρονομικού δικαιώματος
